Hôm qua upload bộ album Tố Uyên vào học lớp 1 nên tiện đà làm luôn 1 entry về chủ đề này. (Full album Tố Uyên vào lớp 1 trên flickr)
Bên Séc thường khai giảng vào ngày mùng 1 tháng 9 (nếu rơi vào t7, cn thì sẽ là ngày t2 đầu tiên). Để con có thể vào học lớp 1 thì trước đó các bạn phải chọn trường và đăng ký cho con. Thường thì địa chỉ nhà mình ở phường nào thì đăng ký cho con học ở trường gần đấy. Nhà trường sẽ có trách nhiệm nhận và sắp xếp lớp học. Tuy nhiên đa phần người Việt Nam thích cho con em học ở các trường điểm, trường ngoại ngữ hoặc trường chuyên về một lĩnh vực nào đó (chuyên toán, chuyên hát, chuyên vẽ…). Những trường đó có tính cạnh tranh cao (cũng khá đông người đăng ký), bạn nên chuẩn bị cho bé những kiến thức cần thiết để hôm đi thi bé không bị bỡ ngỡ. À quên mất, ngày đăng ký mỗi trường mỗi khác, nên theo dõi trên mạng để còn kịp nộp đơn. Thường nhà trường cho đăng ký trước 3-5 tháng. Bố mẹ có thể dẫn bé đến tham quan trường vào Ngày mở cổng trường (Den otevřených dveří).
Quay trở lại với vấn đề thi tuyển. Nó không có gì kinh khủng khiếp lắm đâu !_! Các bạn không phải sợ vì nó không giống như ở Việt Nam (tôi cũng khuyên các bạn tuyệt đối đừng có tặng hay lót tay gì cho các giáo viên nhé 😀 ) Họ không kiểm tra xem bé đã biết đọc viết hay chưa hoặc biết làm toán … gì gì gì đâu. Mấy cái đấy sẽ được dạy ở trường và họ cũng khuyên không nên dạy trước các kiến thức vì như thế sẽ làm các em chán nản khi ngồi học trên lớp. Sẽ có sự chênh lệch về trình độ với các bạn cùng lứa vào thời điểm bắt đầu và như thế dễ nảy sinh tính tự kiêu. Khi kiểm tra họ thường chú ý đến tài năng cũng như tiềm năng của đứa trẻ thôi.
- Dạy bé phân biệt màu sắc, sao để bé biết được các màu cơ bản như xanh nước biển, xanh lá cây, đỏ, da cam, đen, trắng, nâu, hồng, tím, xám
- Hãy đọc và kể chuyện hàng ngày cho bé vì hôm đấy các cô giáo sẽ hỏi xem bé biết những truyện cổ tích (pohádky) gì hoặc bé có biết bài thơ nào không để kể/đọc lại cho cô giáo nghe đấy.
- Chịu khó cho con nghe nhạc (nhạc thiếu nhi nhé chứ đừng lôi mấy cái kpop hay vpop, us Eminem thì càng không nên). Có thể bé sẽ phải hát một vài bài)
- Hai phần trên (kể chuyện và hát) cũng là để nhà trường biết được trí nhớ của bé tốt không và khi nói giọng phát âm như thế nào, có bị ngọng hay không
- Chịu khó chơi xếp hình (dạng puzzle hoặc pexeso) với bé. Đây cũng có thể nằm trong bài kiểm tra của nhà trường để kiểm tra trí nhớ cũng như độ tinh mắt của bé.
- Dạy bé buộc dây giày, tự mặc và thay quần áo, tự ăn uống… nói chung tự một mình làm được những điều nhỏ nhặt vì khi đi học – đó là những điều cơ bản mà bé phải tự làm. Cô giáo hay các bạn sẽ không giúp bé đâu. Nên các bố mẹ VN mình không nên cưng chiều con quá, sang tây thì phải theo tây. Nhiều nhà mình thấy việc gì cũng làm hết cho con, nhiều khi 9-10 tuổi vẫn còn xúc cho con ăn, mặc quần áo, dọn đồ chơi cho con… Theo tôi thế là không nên, làm vậy con trẻ sẽ không học được tính tự giác (dạ vâng, một nam thanh niên chưa có con cho biết 😀 ) và dễ sinh tính ỷ lại.
- Còn khó hơn một chút nữa thì giáo viên sẽ cho các bé nghe 1 đoạn audio, sau đó bé sẽ kể lại xem đoạn audio nói về cái gì.
Phew, vậy là xong khâu chuẩn bị cho “thi cử” rồi nhé! Giờ sang câu hỏi: có nên đăng ký cho bé ăn trưa (chodit na obědy) và gửi cho nhà trường trông (školní družina) sau khi tan học không?
- Thứ nhất là bé sẽ có một bữa ăn trưa nóng và được ăn đồ tây (đa phần ở nhà bố mẹ nấu cho bé đồ châu Á).
- Thứ hai là bé sẽ được tiếp xúc với văn hoá của tây. Chơi với các bạn tây sẽ giúp bé nói tiếng Séc tốt hơn. Sẽ kết bạn dễ dàng hơn.
- Thứ ba là tầm chiều không kể mùa đông hay mùa hè, các giáo viên đều dẫn bé ra ngoài chơi (thường đi vào các công viên, các bãi cát, bãi cỏ, khu vui chơi cho trẻ em) nên bé được tiếp xúc với thế giới bên ngoài, bé sẽ tự tin hơn, không rụt rè nhút nhát.
- Khi vào lớp 1 (và chỉ lớp 1 thôi nhé, các năm sau không cần thiết nữa) – hay chuẩn bị cho bé kornout (1 cái phễu to, bằng giấy như trong ảnh) và bên trong hay cho đầy bánh kẹo vào. Số bánh kẹo đấy một là để bé chia sẻ với các bạn cùng lớp coi như làm quen với nhau và thứ hai cũng là để cho bé măm luôn 😀
- Đồ dùng học tập và những thứ cần thiết sẽ được giáo viên dặn dò các bé trong tuần đầu tiên để về bảo bố mẹ mua. (Dặn dò các bé để về kể lại cho bố mẹ cũng là 1 bài tập về nhà để kiểm tra xem các bé có chú ý lắng nghe trong lớp không. Các bạn cũng đừng lo nếu như bé có quên thì cũng không sao vì giáo viên sẽ gửi kèm theo 1 tờ giấy trong đó có danh sách các thứ cần mua. Các bạn cũng không nên mắng bé vì đã quên lời thầy cô. Dẫu sao các bé còn rất nhỏ, mới lần đầu đi học nên chuyện quên hay chưa tập trung là điều hết sức bình thường như cân đường hộp sữa thôi.)
- Đồ dùng cá nhận thì mình thấy các trường có những đồ sau là giống nhau và cần xem xét chuẩn bị trước khai giảng này:
- Khăn lau tay (ručník) – mỗi lần rửa tay xong còn có cái lau, sẽ được treo ở trong lớp
- Giày/dép (bačkory, pantofle) – để đi lại trong lớp
- Giấy vệ sinh (toaletní papíry) – mỗi người đóng góp một cuộn góp vào tủ lớp dùng dần
- Khăn mùi xoa giấy (papírové kapesníky)
- Cặp sách (aktovka) – chú ý là cặp sách chứ không phải balô đâu nhé. Vì các bé còn nhỏ nên đeo cặp sách sẽ không làm hỏng xương sống. Đeo balô không tốt cho xương sống của bé tầm tuổi này. Tuy mới học lớp 1 nhưng tôi thấy các bé đã phải mang khá nhiều đồ dùng học tập rồi. Từ sách giáo khoa, hộp bút, vở rồi đến nước uống và bữa ăn đệm (svačina).
- Hộp bút (penál)
- … (không nhớ nữa)
- Bố mẹ nên ghi tên bé và lớp học vào tất cả các đồ dùng cá nhân của bé để tránh nhầm lẫn nhé. Vì tuổi này các bé cũng chưa nhận biết được đồ nào là của ai đâu. Chưa kể khi đi mua nhiều đồ dùng sẽ giống nhau dễ bị nhầm lẫn với đồ của các bé khác.